Салық берешегі өтелмеген жағдайда Мемлекеттік кірістер органдары ҚР Салық кодексінің 116, 121-баптарына сәйкес салық міндеттемесінің мерзімінде орындалмаған орындалуын қамтамасыз ету тәсілдерін және берешекті мәжбүрлеп өндіріп алу шараларын қолданады.

Мәжбүрлеп өндіріп алу тәсілдері мен шараларын қолдану басталғанға дейін тәуекел деңгейі орташа және жоғары салық төлеушіге салық берешегін өтеу туралы хабарлама жіберіледі.

 

Мәжбүрлеп өндіріп алу әдістері мен шараларын қолдану тәртібі келесідей:

1) Мерзімі өткен әрбір күн үшін төленбеген салық және бюджетке төленетін төлемдер сомасына өсімпұл есептеу;

2) тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес санатқа жатқызылған салық төлеушінің банктік шоттары мен кассасы бойынша шығыс операцияларын тоқтата тұру:

– тәуекел деңгейі жоғары, - салық берешегін өтеу туралы хабарлама тапсырылған күннен бастап бір жұмыс күні өткен соң; 

- тәуекелдің орташа деңгейі, - салық берешегін өтеу туралы хабарлама тапсырылған күннен бастап он жұмыс күні өткен соң;

 

3) мүлікке билік етуді шектеу мынадай жағдайларда жүргізіледі:

      1) тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес санатқа жатқызылған салық төлеушінің салық берешегін өтемеуі:

      – тәуекел деңгейі жоғары, - салық берешегін өтеу туралы хабарлама тапсырылған күннен бастап бір жұмыс күні өткен соң;

     - орташа тәуекел, - салық берешегін өтеу туралы хабарлама тапсырылған күннен бастап он бес жұмыс күні өткен соң;

 

      2) салық мониторингіне жататын салық төлеушіні қоспағанда, салық төлеушінің тексеру нәтижелері туралы хабарламаға шағымдануы. 

 

4) банктік шоттардағы ақша есебінен-тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес санатқа жатқызылған салық төлеуші (салық агенті) салық берешегінің сомаларын төлемеген немесе толық төлемеген жағдайда:

- тәуекел деңгейі жоғары, - салық берешегін өтеу туралы хабарлама тапсырылған күннен бастап бес жұмыс күні өткен соң;

- орташа тәуекел, - салық берешегін өтеу туралы хабарлама тапсырылған күннен бастап жиырма жұмыс күні өткен соң

 

5) дебиторлардың шоттарынан-тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің жоғары немесе орташа деңгейі санатына жатқызылған салық төлеушіде банктік шоттар болмаған жағдайда, сондай-ақ банктік шоттардағы ақша есебінен өндіріп алынғаннан кейін салық берешегі өтелмеген жағдайда, салық органы пайда болған салық берешегі шегінде пайда болған салық төлеушіге берешегі бар үшінші тұлғалардың банктік шоттарында (яғни дебиторлар).

 

6)билік етуі шектелген мүлікті өткізу есебінен - салық төлеушіде (салық агентінде) болмаған немесе жеткіліксіз болған жағдайларда - тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің жоғары немесе орташа деңгейі санатына жатқызылған заңды тұлғаның, дара кәсіпкердің, жеке практикамен айналысатын адамның банктік шоттардағы және оның дебиторларының банктік шоттарындағы ақша не оның және (немесе) оның дебиторларының банктік шоттары болмаған кезде оның келісімінсіз тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес тәуекелдің жоғары немесе орташа деңгейі санатына жатқызылған жеке практикамен айналысатын өкімге салық төлеушінің (салық агентінің)мүлкі;         

 

7) жарияланған акцияларды мәжбүрлеп шығару түрінде – салық кодексінің 121-бабы 3-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген барлық шаралар қабылданғаннан кейін салық төлеуші (салық агенті) - мемлекет жарғылық капиталға қатысатын акционерлік қоғам салық берешегінің сомаларын өтемеген жағдайда, уәкілетті орган сотқа Салық кодексінің 121-бабы 3-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында көзделген барлық шаралар қабылданғаннан кейін Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен жарияланған акцияларды мәжбүрлеп шығаруда.