Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мелекеттік кірістер комитетінің төрағасы Д.Е. Ерғожинмен жыл қорытындылары

Өткен жылғы 14 тамызда кеден, салық және экономикалық тергеу қызметін біріктірген, бірыңғай экономикалық қызметі – Қазақстан  Республикалық Мемлекеттік кірістер комитеті құрылды.

Бірыңғай Комитеттің құрылуына байланысты кеден және салық әкімшілердіру жұмысында қандай өзгерістер мен жақсартулар орын алды.

Атап айтқанда, басында тауардың импорты кезеңінен бастап сату кезеңіне дейін толассыз бақылау.

Сондай-ақ, енді, үш қызметтің бірыңғай базаға біріктірілуіне байланысты төлемдерді қалай бақылау, салықты төлеуден жалтаруға қалай қарсы тұру және ақшалай құралдарды қолма қол ақшаға қалай айналдыру керектігі айқын көріне бастады.

Сонымен бірге, салық төлеушілер мен СЭҚ қатысушылар үшін жақсартуды атап айтқан жөн. Кәзіргі таңда кеден қызметі саласында реформалар өткізілуде, кедендік әкімшілердіру кезінде қажетті құжаттардың көлемі қысқарды. Кедендік заңнамаға және басқа да құқықтық актілерге сәйкес бұрын СЭҚ қатысушыларына салық қызметінің ақпараттық жүйесінде бар құжаттарды ұсыну қажет еді.

Сондай-ақ, бірлестік бірыңғай жеке шотты құруға жол береді және салық төлеушілердің жұмысын жеңілдетеді.

Казірдің өзінде жеке шоттарда салықтар бойынша өзара есеп айырысулар жүргізілуде. Мысалы, бір салық бойынша артық төлем,  басқасы бойынша – жетіспеушілік бар болса, бұл ретте бизнестің қажетті өтімдігін алаңдатпай-ақ есепке алынады.

Аударымдар үшін жүргізілген бюджеттік кодтар көлемін қысқарту бухгалтерлердің жұмысын оңайлатты. Бұрын адамдар кодтарда шатысатыны туралы шағымдар келіп түсетін, бұл басқа кодтарға қате аударымдарға әкеп соғатын және қатені түзету үшін белгілі уақыт қажет болатын. Сондықтан, 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап жұмыс бюджет біліктілік кодын қыстартумен жеке шотқа ауыстырылатын болады.

Сондай-ақ салықтарды қайта есептеу кезінде қылмыстық істерді қозғау бойынша тәсілдері де өзгергенін атап өткен жөн. Қолданыстағы заңнама бойынша 20 мың АЕК дейін әр бір қайта есептеулер қылмыстық әрекет деп қаралады.

Қазіргі кезде Комитетте тиісінше нұсқаулық және қылмыстық істерді қозғаудың жаңа әдісі бойынша заңнамаға өзгерістер әзірленуде, атап айтқанда, бар болғанда ғана немесе салық төлеуден мақсатты жалтару және қылмыстық іспен айналысу жағдайда. Басқа, бұл бухгалтерлердің қателіктері, есептеулері және т.б. материалдары экономикалық тергеу қызметіне тапсырылмайды.

Қызмет көрсету бөлігінде, оларды көрсетуді жақсарту жұмыстары жалғасады.

Қазіргі уақытта Комитеттен қызмет бөлігін ХҚО-ға беру бойынша пилот өткізілуде. Аталмыш тәжірибе кеңейтілетін болады, оған қоса казір кедендік декларацияны кәсіпкер емес, кеден қызметкері ресімдесін деген жұмыс жүргізілуде.

Қызметтің жұмысын іштен емес, сырттан бағалаған дұрыс. Doing Business соңғы рейтингі бойынша Қазақстан салық бойынша ең жақсы жиырмада,  Дүниежүзілік Давосск форумының рейтингі бойынша ұстанымдар кеден бойынша  22 ұстанымға жақсарған.